miércoles, 17 de noviembre de 2010

AS DEPUTACIONS, PARA QUE?

No ano 1838, durante a primeira Guerra Carlista a rexente María Cristina de Borbón , creou as Deputacións provinciais para ofrecerlle o goberno a destacados liberais e atraelos con este privilexio a súa causa.
Tamén lle serviron para neutralizar o sentimento nacionalista periférico ( estamos a referirnos ó comezo do Romanticismo, semente do nacionalismo) reforzando o poder central a través de unha rede provincial tecida e dirixida desde Madrid.
As deputacións foron con contadas excepcións niños de caciques que exercían o control social e político das provincias conforme ós intereses do goberno central.
Van alá mais de 175 anos é as deputacións seguen a cumprir o mesmo cometido, pois ó non ser elixidos os deputados directamente polo pobo que representan, non teñen necesidade de render contas ó electorado. E dicir, son un elemento con vida propia dentro da democracia e a marxe da democracia. Si se tratase de un corpo vivo, en términos médicos podíamos denominalo un cáncer.
A evidencia dinos que hai corrupción en organismos fortemente controlados pola oposición e polos medios de comunicación. Entón cabe preguntarnos como será esta corrupción nas deputacións que o control da oposición e mol, pois os deputados están a bailarlle a auga ó Presidente para que lle permita coller as frangullas que caen da mesa e levalas os seus concellos e os medios de comunicación están sometidos a chantaxe da “publicidade institucional”, que en moitos casos e o ferro ardente o que se agarran para subsistir.
Nada hai que impida a desaparición das Deputacións provinciais ou a substitución por outros organismos máis en consonancia coa realidade actual. De feito as Deputacións Forais do Pais
Vasco e Navarra son de elección directa e os territorios insulares e as comunidades uni-provinciais
non teñen deputacións. En Cataluña para o ano 2.011 desaparecerán e serán substituídas por outros organismos máis acordes coa configuración actual do territorio, denominados Consells de Veguería.
Nos primeiros anos da Democracia, ata o 1985 no que xa se conforma o Estado das A utonomías hai que recoñecerlle as Deputacións que asumiron propostas de desenvolvemento e vertebración, tan necesarias e importantes en aquel intre.
Coa aparición dos gobernos autonómicos as deputacións quedan sen contido. As distintas consellerías nomean os seus delegados provinciais, o goberno central un subdelegado e varios delegados competenciais.
O certo é que as deputacións non teñen competencias específicas, canalizan axudas e subvencións arbitrariamente. A pesar de non ter competencias arrastran unha débeda importante, que se contabiliza como débeda do estado. En consecuencia, son responsables tamén da situación delicada da Facenda Pública.
Por outra banda, os partidos políticos utilizan as deputacións para acomodar os ex-alcaldes (que perderon a Alcaldía na última convocatoria) ou a concelleiros (profesionais da política) ou pescados para o partido con esa condición.
Por outra banda, son un órgano de propaganda política, as veces viscosa e caciquil, que compra vontades con descaro e presunción.
Isto explica que os grandes partidos políticos concorden en non tocar ás deputacións.
Con todo o que nos costa a mantenza destas institucións podíanse evitar os recortes que sufriron os funcionarios e a conxelación das pensións por moitos anos.

No blog Arousa día a día ofrécese unha testemuña real da utilización que se fai das deputacións. sito-vazquez.blogspot.com/ 


miércoles, 18 de agosto de 2010

UNHA CARTA PARA TODOS NÓS

Mellor sin piercing


Cando escribo sobre a situación da nosa fala, fagoo, paradóxicamente en lingua castelán, para que os que non saben nin queren saber ler galego o lean na lingua que comprenden e poidan facer unha refrexión sobre os meus argumentos en defensa da nosa lingua. 
En esta ocasión, por tratarse de un feito que se da na comarca fago o comentario na nosa lingua, pois os que decimos defendela non sempre somos consecuentes.


La Vanguardia, 09/08/2010



"No hablar en gallego"


MANUEL DOBAÑO PELAEZ | El Prat de Llobregat | 09/08/2010 | Actualizada a las 18:09 | Participación

Hasta mi ordenador ha llegado recientemente un correo que ha exacerbado mi espíritu. Se trata de todo un conjunto de serviles normas de cortesía recomendadas a sus empleados por el departamento de recepción de un hotel de A Toxa (Pontevedra), entre las que reproduzco la siguiente perla: "Mantener posturas correctas delante del público, no hablar de temas personales con los compañeros y no hablar en gallego". ¡Manda carallo!
Mi comunicante, que reside en Xinzo de Limia (Ourense), se pregunta si "farían o mesmo en Cataluña ou no País Vasco" (si harían lo mismo en Cataluña o en el País Vasco). Mi respuesta es la siguiente: "Gracias por la información. Ya se de un hotel en el que no me encontrarán jamás. Me parece indignante que, a estas alturas de la película, se produzcan situaciones de este tipo. Efectivamente, en Cataluña (donde resido) sería motivo de denuncia pública. Pero, ¿cuándo entenderán, de una vez, que la única manera de preservar las lenguas minoritarias y, por tanto, en peligro de extinción, es no bajar la guardia y darles una protección especial?. Unha aperta (Un abrazo).

Con actitudes tan lamentables como la de los directivos del hotel en cuestión, me temo que irreversiblemente se cumplirán los vaticinios de la UNESCO, organismo de las Naciones Unidas que pronostica la desaparición, en este siglo, de 2000 lenguas en todo el mundo. Siempre he defendido que la esencia de un pueblo es su idioma, un bien cultural que hay que cuidar con devoción. Confieso que, desde Cataluña, siento una rabia inmensa cuando la TVG (Televisión de Galicia) le hace una pregunta en gallego, a un gallego, y éste responde en castellano, porque, ¡claro!, es más fino…

Esta carta ó director de “La Vanguardia” enviouma o amigo Manel Somoza, residente dende hai corenta anos en Cataluña, casado con unha catalana da burguesía do Penedés, Fátima, e pai de dous fillos Xulia e Martiño, que aprenderon a un tempo a falar na súa casa catalán e galego e na escola e nos medios de comunicación o castellano. Aprenderon as tres linguas de un modo natural, sen queixarse de falta de tempo para aprender outras materias.
Cando se aborrece algo, e hai galegos que senten un profundo desprezo pola súa cultura (consecuencia, nas máis das veces, da súa ignorancia), recorrese a argumentos de “cabo de culler” para xustificar o inxustificable.
Os fillos da xente normal están capacitados para aprender dúas e ata tres linguas a un tempo, se os pais están interesados en ese obxectivo.
Tamén hai pais que están por encima da xente normal é a natureza que é sabia, para manter o equilibrio, deulles fillos incapaces de aprender dúas linguas a un tempo.
As linguas, como todo o que nace en este mundo, ten un fin que é a súa desaparición, a súa morte.
Morreron o exipcio dos Faraóns, o grego de Homero, O arameo de Xesús, o latín dos Emperadores...
Desapareceron pola súa propia expansión (por descomposición, pois non existía unha academia da lingua que velase pola unidade) ou pola expansión allea (por imposición dunha lingua dominante).
Esas foron ata o presente as dúas mortes naturais das linguas.
Na Galicia estase a experimentar unha novidosa formula, que eu denominaría eutanasia, pois parte do seu tecido social sostén -para o seus adentros- que o galego non ten cura e que o mellor que podemos facer para evitar o sufrimento propio e dos seus asistentes é engadala e ingresala na unidade de tratamentos paliativos para que morra drogada e feliz.
Son moitos e moi variados os anestesistas que lle administran a morfina a nosa lingua:
Os que con un eufemismo interesado piden un bilingüismo que acurte a vida do doente.
Os nosos gobernantes, que falan galego para gañar votos e chíscanlle o ollo, cómplices, os bilingüistas.
Todos aqueles que decatándose de este engano pagan co seu voto a droga mortífera.
E todos aqueles que cando nos diriximos a un servidor público ou privado mudamos do galego o castelán a teor da lingua que empregue o funcionario.
Unha lingua so se defende falándoa.
O galego é a nosa fala natural.
Pois falemos galego naturalmente, carallo!

martes, 3 de agosto de 2010

PEPIÑO DOPICO.


Cando coñecín a Pepiño o fillo do Contramestre, aínda levaba cueiros. Seus pais vivían nunha casa de aluguer na mesma rúa na que eu resido, "Con do Moucho" daquela, rúa do Charco,  cando entrou na escola primaria xa vivían no bairro histórico da Torre. Digo histórico por a vella torre,que lle dou o nome ó rueiro, mandada edificar por Xelmírez, que por entón xa levaba uns douscentos anos derrubada para levantar as paredes da igrexa nova e tamén de algunhas casas particulares.
 Vin medrar a Pepiño ata convertírse en Pepe e mesmo en Xosé Luis. Era (é) o benxamín de unha gran familia de seis irmáns (Araceli, Emma, Juan, Pedro, Manuel e José Luis) educados por unha nai coraxe, Lola, e por un pai, orondo e bonachón D. Juan o Contramestre. A súa condición humana era máis de cura de aldea que de militar.

Tamén coñecía a súa devoción polas letras e polo pentagrama a que non foi allea a esta última inclinación, súa prima, a cantante e compositora María Manuela e o seu marido Miguel.
Máis tarde constatei as súas notables capacidades para a interpretación e a creación musical. Non me cega o cariño que lle teño se recoñezo os seus logros en este eido:
-Profesor de teoría e método folclórico,
Especialista en musica tradicional.
Fundador do grupo folclórico Leixaprén, co que gravou dous discos (Na festa do boi e Gáistropos)
Primeiro premio da mostra nacional para xóvenes intérpretes.
Forma parte de varios e prestixiosos colectivos  de etnomusicoloxía.
Conferenciante especializado no folclore galego portugués.
Articulista de recoñecido prestixo polas revistas especializadas no ramo da música.
Director de investigacións que deron lugar a recuperación de pezas "en perigo de extinción" (Os Dezas de Moneixas, As cartas sonoras, Son de Rianxo).
E aínda o que lle queda, pois pola idade, está na súa plenitude creativa.
Hai uns días chegou as miñas 
mans un libro, que moi amablemente me ofreceu, "Ayes de mi país".
O libro constituie un minucioso estudio da inestimable aportación que Marcial Valladares fixo á historia da música popular galega.
Desde a miña manifesta ignorancia en este eido artístico, hei de confesar que lin o libro con sumo agrado e que logrei comprender un pouco mellor o mundo da musicoloxía e a trascendencia que a colleita de Valladares ten na actual música popular.
Para un vello profesor é de abondo.
Gracias polo libro e polo orgullo que me fan sentir os teus éxitos.




sábado, 24 de julio de 2010

DE ESTACA DE BARES O DOURO

Cando o poeta cambadés Ramón Cabanillas escribía o inflamado poema "Himno de acción gallega", aquel que comeza  con esta ardente estrofa,
("Irmáns! ¡Irmáns galegos!
¡Desde Ortegal ó Miño
a folla do fouciño
fagamos rebrillar")


esqueceu que hai outros galegos máis alá do río Miño, que están sendo sometidos polo estado Portugués. Galegos tamén son os que habitan entre o Miño e o Douro.


É certo que manteñen a súa fala, ainda que con moitos agravios. Un labrego das montañas do norte, para un alentexano, non fala portugués que fala galego. Tenme acontecido que falando coa xente das vilas miñotas no galego da miña aldea téñenme feita esta observación:
-"Voçe fala á moda antiga"


Hai movementos na Galicia, que tratan de un encomiable achegamento da lingua galega á  portuguesa (orixinariamente a mesma) a través da grafía, que sen dúbida tería un gran impacto no campo editorial, por dispoñer de un mercado de máis de douscentos millóns de falantes.
Nesta luta está a asociación político-filolóxica AGAL, que entre outras moitas razóns máis ou menos cuestionables, mantén esta irrefutable, que colocaría nas librerías galegas miles de libros ós que só temos acceso en castelán.


o Profesor Lage, que daba aulas de físicas na Universidade de Porto, e natural do vale do Lima  (Limia) e tamén un estudoso da historia da comarca, sostén que os miñotos e trasmontanos son galegos. Algo obvio, que xa tiñan constatado os romanos 2.000 anos antes. Mais a presión política e mediatícea de Lisboa, danlle o termo un senso pexorativo que coma un fino orballo vai calando no subconsciente colectivo.
A comunidade europea recoñece que Galicia e o Norte de Portugal son xeográficamente e étnicamente un todo, que definen como euro-rexión.


Máis non só en Madrid poñen pedriñas nos zapatos dos galegos para que non poidamos camiñar xuntos. Se cadra poñen máis en Lisboa con un sistema máis centralista.
Non hai moitos anos abortouse a rexionalización, con un referendo que gañaron os xacobinos centrados no sur do río Douro.
Estes días aprobouse coa complicidade dos dous grandes partidos da política portuguesa unha taxa para aplicar os vehículos que entran nas autovías portuguesas unicamente por a raia  galega, da mesma que  separa ós galegos da Galicia española dos da Galicia portuguesa.


Nunca deberemos esquecer, que Portugal, o mesmo que España, foron imperios.
Digo isto por o despréceo que sempre demostraron os imperios pola cultura dos pobos dominados.


Neste día da Patria Galega, esquezamonos dos intereses de Madrid e de Lisboa, que son semellantes e centrémonos na Galicia  dos galegos, da que vai de Estaca de Bares ó Douro.

jueves, 15 de julio de 2010

MAREA ROJA

O polbo Paul é o responsabel das nosas alegrías e das nosas penas

O tsunami vermello  que asolou o Reino de España, con motivo do Campionato Mundial de Fútbol, foi tan grande que non cabía dentro do territorio, de tal maneira que se desbordou coma unha ola de leite ó ferver, chegando até as rías.


E como non hai mal que por ben non veña, tamén hai a  viceversa: de xeito que o que foi unha "marea roja" de satisfacción en terra, converteuse en un pesadelo máis para os produtores de mexillón.


A "marea roja" está a afectar a dúas ducias de poligonos de bateas de mexillón.
Ós bateeiros que levan máis de medio ano sen cobrar a produción facturada, agora so lles faltaba que a "Roja" xogase na súa contra.


Anque as desgracias nunca veñen solas esperamos que así como Casillas, Xavi, Iniesta, Villa... collen vacacións, fagan o mesmo as toxinas lipiofílicas e deixen ó sector recuperarse. 




El Intecmar advierte de que la marea roja puede durar meses 
La directora del Intecmar, Covadonga Salgado, advirtió en la jornada de ayer de que la marea roja que impide la extracción de mejillón “puede prolongarse semanas o meses”. (Diario de Arousa)

miércoles, 7 de julio de 2010

CONCELLO DE AROUSA

Agradezolle a Juan poza esta foto para reivindicar o Concello de Arousa.

Cando na conversa un dos contertulios despois de soltar un topico sobre os da illa de Arousa reparou que eu non concordaba coa súa vulgar opinión, antes que formulara a miña protesta disculpouse:
-Perdoa, pero ti non eres illán.

Hai un ano, máis ou menos, que escribía no blog "arousa día a día" http://sito-vazquez.blogspot.com/ un traballo co título "A ILLA QUE PERDEU O NOME". Pensei, daquela, que anque perdera o nome non perdera o xentilicio e que os da illa que perdera o nome seguiríanse a chamar arousáns.

De maneira que lle respondín:
-Non che vou ir sobre o clixé racista ou clasista que tes sobre a Arousa, pero non che permito que me insultes chamándome illán.
-Xa sei que tí non eres da illa...
- Son da Arousa por adopción, por amor a esa terra e a súa xente, por iso me doe que nos chames illáns.
-Como queres,logo, que lle chame os da Illa?
-Pois como se chamaron sempre, Arousáns.
-Arousáns, somos todos os que vivimos na ría de Arousa.-Terciou outro dos contertulios.
-Perdoa, Paco, ti eres cambadés ou salesiano. Arousáns son só os da illa de Arousa. Na ría non vive a xente.
Vives nun pobo dentro de unha comarca a veira da ría de Arousa: O barbanza, O Salnés, O Ullán.


Dos catro que estabamos na conversa tres viñeron na miña contra con un argumento lóxico e difícil de revater.
-Os de Vilanova de Arousa chámanse vilanoveses, que non se chaman arousáns, os de Vilagarcía... ,así que os de a Illa...
Protestei interrumpindo:
-A diferencia está en que Arousa e o nome de unha illa, e unha illa non é máis que un accidente xeográfico, coma un cabo, un golfo ou un monte.
Por contentarme, Paco, díxome:
-Será como tí dis, pero vas ter que convencer a moita xente, pois para a mocedade, sodes os da Illa ou os "isleños", ainda que para algúns vellos sexades os da Arousa ou os arousáns...pero os vellos van morrendo.

Antes de que os vellos vaiamos morrendo e para que non insulten os nosos fillos e netos chamándolles illáns, sería ven que dende o Concello se tomasen as medidas precisas para que a Illa sen nome o recupere e os pobos veciños saiban que o noso xentilicio é arousáns.

Non sei, ou se cadra sei, quen tendo poder no seu momento, tivo a idea de antepor ó nome do Concello o dun accidente xeográfico que é evidente.

Debemos facer algo. Se é preciso facer un referendo, faise.
Nada hai imposible.
Todos xuntos por un concello de Arousa

lunes, 29 de marzo de 2010

CAIXAS OU PANDEIROS?




A caixa é un instrumento de percusión. Os que tocan a caixa (ou tambor) reciben o nome de tamborileiros. Unha caixa non é un piano, que se pode tocar a catro mans. A caixa tócase con dous pali-troques que marcan o ritmo da canción.
A caixa tampouco é un pandeiro. O pandeiro tócase coa xema dos dedos ou cos cotelos.

Nos últimos meses véñense oíndo sons descompasados de caixas que chegan máis alá dos lindes do noso país.
Con tanto ruído de caixas acabarán facendo de todos nós un pandeiro.

Tamén hai Caixas de Aforros, que son galegas porque teñen a súa sede en Galicia, acollen os aforros de moitos galegos e desenvolven o seu labor social principalmente no noso país.
Sendo isto certo, non quero dicir que o atraso económico de Galicia se deba única e exclusivamente as nosas Caixas (decátese que por respecto o seu poder escribo o nome con maiúscula para non confundilas co tambor), que esquecéndose dos impositores invisten  en outros caladoiros.

É un axioma económico, que o diñeiro non coñece fronteiras.

Pero debemos destacar os grandes beneficios que a esta sociedade lle reportan as nosas Caixas, que fan que nos sintamos satisfeitos e moi honrados de contar con unhas entidades, que merecerían ser consideradas como ONGs:
Concédenche créditos co único aval do teu valor como persoa, cobran uns xuros por debaixo dos marcados no mercado (persoalmente estou pagando un 5,80%), non executan as hipotecas, axudan ós sectores máis innovadores da nosa economía, e ademais castigan ós seus directivos e amigos concedéndolles escasísimos cretos e a un alto interese(1%).

Ruído de caixas que nos estouran na cabeza e non nos deixan pensar, que algúns que defenden a fusión das dúas Caixas son os mesmos que agreden a nosa idiosincrasia ( que é o feito diferencial de ser galegos e non vacas leiteiras), como fan co mal chamado "bilingüismo".

Toquemos unha ou toquemos dúas Caixas non marcarán por moito tempo o ritmo da muiñeira. Prognostico que no primeiro dos casos non tardaremos moito en bailar todos ó ritmo do chotis e no segundo uns bailarán chotis e outros sardanas.

E en Galicia ó son do pandeiro cantaremos:

Este pandeiro que toco
por moito que repenique,
 non teñas medo que rache
que é de coiro de cacique. 



http://www.youtube.com/watch?v=hyC6ZJeIpU8

jueves, 21 de enero de 2010

CHOVE NA CASA DO PROBE



Non debe sorprender a ninguén que as catástrofes naturais se ceben nos países máis probes. Como di o proverbio, sempre chove na casa do probe.

A providencia divina, conforme ós feitos (que non os ditos) do seu portavoz universal, a Igrexa, xa hai moito tempo que virou o casaco e protexe en exclusiva os intereses dos máis ricos, para que siga habendo probes polos que pedir, para facer caridade cristiá.

A peste negra que asolou Europa no século XIV foi cualificada pola igrexa de aquela época como un xusto castigo divino. En aquela sociedade profundamente relixiosa, moitos ollaron para o ceo, pedindo perdón polos seus pobres pecados e moitos maldicindo a un deus tan rigoroso e inxusto. O certo é que esta desgracia produciría na sociedade e na propia igrexa un sentimento de rexeito e desafección, que será unha das causas que propicie as sucesivas divisións no seo da Igrexa (Cisma de Occidente -S.XIV e XV- e seguidamente a Reforma Protestante) e na sociedade coa chegada do Humanismo e a caída de Constantinopla. Foi o fin do réxime feudal.

No ano 1.755 un maremoto asolou Lisboa, morreron ducias de miles de persoas. A Igrexa dixo que era o merecido castigo polos pecados da humanidade. Este feito de gran suceso en Europa,vai repercutir no pensamento, cuestionando os dogmas, a bondade e a xustiza divinas...Este acontecemento e a independencia dos EE.UU.precipitan a chegada do racionalismo, da enciclopedia, da Revolución Francesa e da democracia. Foi o fin do Ancien Régime.

Cando escoitei a entrevista que Gemma Nierga lle facía ó novo bispo de Donostia, monseñor Munilla, sorprendinme da súa soltura e presencia diante do micrófono. Mesmo semellaba un profesional (logo supen que o era). Seguín a entrevista con máis curiosidade que interese polo que se dicían. Cando a periodista lle pediu opinión sobre a catástrofe de Haití e contestou que peor que o terremoto e os seus miles de mortos e mancados, era a "pobreza espiritual que padecemos", considerei que era unha resposta lóxica para unha xente que só pensa coa clave da bóveda do Vaticano.

Se cadra, monseñor, quixo dicir, que a culpa das desgracias dos haitianos era da pobreza espiritual que padecemos aquí.
Espero que esta non sexa a postura oficial da igrexa católica, pois debido a miña pobreza espiritual e a estar enrolado nas súas filas (sen meu permiso), levaría sobre min a culpa de tantas desgracias.

¡Que tranquilo viviría deus, sen tantos avogados silveireiros!

A Igrexa debería ter presente que unha destas catástrofes naturais significou o fin dos dinosaurios.

As veces dubido se terán desaparecido todos.